سوره فلقسوره فلق، یکصد و سیزدهمین سوره قرآن کریم می باشد. ۱ - معنای فلق«فلق» به معنای شکافتن، خلق کردن، صبحگاه و سپیده دم است. چون واژه «فلق» در آیه نخست این سوره به کار رفته، به سوره «فلق» شهرت یافته است. ۲ - محل نزولدر این سوره به رسول گرامی خود دستور می‌دهد که از هر شر و از خصوص بعضی شرور (شر ظلمت و جادوگران و حسودان) به او پناه ببرد. گفته شده: این سوره مدنی است؛ و برخی معتقدند از روایات وارد در شان نزولش بر می‌آید در مدینه نازل شده است. ۳ - ویژگی‌های سوره۱. پنج آیه، ۲۳ کلمه و ۷۳ یا ۷۴ حرف دارد. ۲. در ترتیب نزول، بیستمین سوره و در مصحف شریف یکصد و سیزدهمین سوره قرآن است. ۳. پس از سوره فیل و پیش از سوره ناس در مکه و پیش از هجرت نازل شد؛ اما برخی از مفسران این سوره را مدنی دانسته‌اند. ۴. از نظر کمیت، از سوره‌های مفصل و از نوع قصار آن به شمار می‌آید. ۵. تمام آیات این سوره یکباره و به صورت مجموعی نازل شده و از سور جمعی النزول است. ۶. از سوره‌های پنجگانه‌ای است که با فعل امر «قل» آغاز و به « سور قل » معروف‌اند. ۷. نسخی در آن واقع نشده است. ۴ - اسامی دیگربه این سوره، «معوذه» و «مشقشقه» و «مقشقشه» نیز می‌گویند. همچنین همراه سوره ناس به نام «معوذتان» و «مشقشقتان» هم خوانده شده‌اند. «مقشقشه» نامی است مشترک میان چهار سوره توبه، کافرون، فلق و ناس. [۱]
سخاوی، علی بن محمد، ۵۵۸-۶۴۳ق، جمال القراء و کمال الاقراء، ج۱، ص۱۸۶.
[۴]
هاشم زاده هریسی، هاشم، ۱۳۱۷، شناخت سوره‌های قرآن، ص۶۳۲.
[۵]
رامیار، محمود، ۱۳۰۱ - ۱۳۶۳، تاریخ قرآن، ص۵۹۱.
[۶]
جمعی از محققان، علوم القرآن عندالمفسرین، ج۱، ص۳۱۵.
۵ - پانویس
۶ - منبعفرهنگ نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «سوره فلق». |